Stap uit de trein in of rondom deze zes parels van natuurgebieden, en je bent meteen te midden van bossen, heide en ander natuurschoon. Met tussen jou en het groen nog slechts een minimum van de bewoonde wereld die je eventjes wilt ontvluchten. We starten net als tv-maker Bartel Van Riet bij de fortengordel rond Antwerpen. En zetten je daarna op weg naar nog vijf andere prachtige natuurbestemmingen.
Zo enthousiast als natuurwerker, landschapsarchitect en televisiepresentator Bartel Van Riet was toen hij vanuit treinstation Mortsel-Oude God een fietstocht ondernam langs de Antwerpse fortengordel, zo zal ook jij zijn wanneer je die oude militaire vestigingen bezoekt. “Je ziet geschiedenis, je voelt geschiedenis, je ruikt zelfs geschiedenis”, zegt Bartel.
Fortengordel
In de jaren 1860 liet het nog piepjonge koninkrijk België een fortengordel rond Antwerpen bouwen, die de havenstad moest beschermen tegen invallen van andere natiestaten. Die ‘Stelling van Antwerpen’ werd in een achthoek uitgezet met zogeheten Brialmontforten, in bak- en zandsteen, als uiteinden. Ze werden mooi ingepalmd door de vrije natuur, waardoor een fietstocht langs de gebouwen ook meteen een natuurbelevenis wordt. Fort 4 in Mortsel is ook het middelpunt van een bosrijk natuurpark met een oppervlakte van bijna 25 hectare. Een ideale plaats om te picknicken in de schaduw van de bomen, een verkwikkende wandeling te ondernemen of je fietstocht te starten. Verder is ook Fort 3, een schuilplek voor vleermuizen met een speelbos voor de kinderen in de buurt, een etappe in je fietstocht waard. Net als het Boekenbergpark in Deurne, waar je net als in het park rondom Fort 4 verkoeling kunt zoeken op een hete zomerdag. Al deze locaties liggen op wandel- of fietsafstand van station Mortsel-Oude God.
Met z’n tweeën
Voor dit soort uitstappen heeft de NMBS het Duo Ticket in het leven geroepen: je krijgt twee tickets voor de prijs van één, makkelijk te boeken in de app van de NMBS. Zo kun je met je geliefde, vriend(in) of een van je kinderen op uitstap. Of je biedt de andere persoon een verrassing aan, zoals Jens Vervaerde van Natuurpunt in de videoreportage Bartel de fortengordel leerde kennen.
Geïnspireerd? Probeer dan zeker ook deze vijf andere natuurbestemmingen, die eveneens makkelijk te bereiken zijn met de trein. Wil je je fiets mee? Ook dat kan met het Fiets Supplement. Voor € 4 enkele reis mag je fiets, tandem, fietskarretje of segway mee de trein op: spreek voor het instappen de treinbegeleider aan om te weten te komen op welk rijtuig er fietsplaatsen beschikbaar zijn. Plooifietsen reizen gratis.
Kalmthoutse heide
Vanuit Antwerpen-Centraal spoor je maar iets langer dan 20 minuten naar station Heide, van waaruit je op een kwartier wandelen bij een van de toegangspoorten van de befaamde Kalmthoutse Heide bent. En daar heb je natuurlijk maar te kiezen: er lopen meer dan 25 wandelroutes door het grenspark, waar de Belgisch-Nederlandse grens compleet in vervaagt. Met een beetje doorstappen ben je bijvoorbeeld zo in de Nederlandse gemeente Huijbergen. Een ijkpunt is de nieuwe, 42 meter hoge brandtoren, die natuurlijk vooral dient om heidebranden snel te detecteren, maar ook gewoon toegankelijk is voor wandelaars. Op 12 en 24 meter hoogte zijn er bezoekersplatformen om de pracht van de omringende natuur van bovenuit te aanschouwen.
Watervallen van Coo
Nog een natuurklassieker, zij het een iets minder stille: de watervallen van Coo, in de buurt van de Luikse gemeente Stavelot, vormen met hun 15 meter hoogte de grootste waterval in ons land. Weetje: het zijn geen natuurlijke watervallen, want ze werden in de 18de eeuw gebouwd door monniken van de abdij van Stavelot. Maar gelukkig is er – naast het Plopsa Coo-pretpark aan de voet van de watervallen – ook heel wat natuur om van te genieten in de buurt. En als je tot ’s avonds blijft, zal je merken dat de watervallen in de zomer mooi worden verlicht. Je bereikt ze vlot, na een wandeling van nog geen tien minuten, via het station van Coo.
Openluchtmuseum Bokrijk
Neem de IC-trein van Hasselt naar Genk, en ergens halfweg spring je bijna letterlijk eruit in ’t bronsgroen eikenhout. Treinstation Bokrijk brengt je meteen in de sfeer van het grootste openluchtmuseum in Vlaanderen: het gebouwtje in de oude Kempische bouwstijl, opgetrokken in 1874, past perfect bij wat de rest van het park uitademt. Wandelen door Bokrijk betekent een natuurervaring met een vleugje cultuur erin: het openluchtmuseum toont gebouwen die teruggaan tot de vroege zestiende eeuw. Maar er is ook véél groen, met maar liefst 550 hectare bosgebied en een indrukwekkend arboretum.
Luikse parken
Station Luik-Guillemins ligt nu niet meteen heel ver van de bewoonde wereld, maar het is vanaf deze moderne spoorkathedraal slechts een steenworp verwijderd van twee parken. Het Parc de la Boverie, op het Outremeuse-eilandje tussen de Maas en het Luikse afwateringskanaal, omringt je met negen hectare groen, en iets verderop – na een wandeling van zo’n 20 minuten – beland je in het park van het Fort de la Chartreuse. Op beide locaties priemt er ook hier weer een mespuntje cultuur door het groen heen: in het Boveriepark vind je moderne kunst in het Musée de la Boverie, en in het Chartreusepark staat het Fort de la Chartreuse, een negentiende-eeuws fort dat mooi is overwoekerd door de natuur en – binnen de muren – door UrbExers en graffitikunstenaars.
Kasteel Ooidonk
Ooit was Kasteel Ooidonk nabij Deinze het thuishonk van de Graaf van Hoorn, maar vandaag vormen de kasteeltuinen een wandelpark dat toegankelijk is voor bezoekers. Het park vormt ook een onderdeel van de Ooidonk-wandelroute, die start in het ook al aandoenlijke Oost-Vlaamse dorpje Bachte-Maria-Leerne, en zich zeven kilometer lang uitstrekt langs niet alleen het kasteeldomein, maar ook natuurgebieden als Vosselare-Put en de Leiemeersen. Bachte-Maria-Leerne is slechts een busrit van een kwartier verwijderd van NMBS-station Drongen.